Nowa Przędzalnia, znana również jako Lofty de Girarda, to imponujący budynek mieszkalny, który powstał z przędzalni lnu zaprojektowanej w 1913 roku w Żyrardowie. W czasach swojej świetności był to jeden z najnowocześniejszych obiektów w Zakładach Lniarskich, a także jeden z pionierskich przykładów budownictwa w konstrukcji żelbetowej w skali globalnej.
Budynek został przystosowany do obciążenia, które generowały tysiące wrzecion. Aby równomiernie rozłożyć naprężenia oraz drgania, konstrukcja dachu została obciążona ziemią, na której później zasadzono rośliny. Całość wzbogacał zbiornik przeciwpożarowy zlokalizowany na dachu, skąd woda z Górnego Stawu na Pisi Gągolinie miała w razie potrzeby zalewać kondygnacje budynku. Na najwyższym poziomie znajdowały się dwa potężne zbiorniki wodne, które służyły do magazynowania wody niezbędnej w procesie obróbki lnu.
W połączeniu z czystością wody, którą czerpano z lokalnego źródła, było to nie tylko praktyczne, ale i zdrowe rozwiązanie dla pracowników przędzalni. Przędzalnia, będąca wówczas największym budynkiem w Żyrardowie, stanowiła symbol potęgi i statusu zakładów lniarskich. Imponujący ogród na dachu przyciągał wzrok, a sama budowla od samego początku stanowiła ogromny atut miasta, często uwiecznianą na rycinach oraz fotografiach.
Warto wspomnieć, że struktura ta przetrwała obie wojny światowe, a w trakcie I wojny światowej, jedynie szczęśliwy zbieg okoliczności uratował ją od zniszczenia. Rosyjskie wojska wycofujące się wyposażyły budynek w materiały wybuchowe i odpaliły lonty. Na szczęście, pęd powietrza wynikły z eksplozji sąsiednich hal sprawił, że ładunki nie wybuchły.
Produkcja lnu w budynku miała miejsce, z niewielkimi przerwami ( które miały miejsce w okresie międzywojennym i w czasie II wojny światowej), aż do końca lat 90. XX wieku. W przewodnikach turystycznych podkreśla się, że Żyrardów z II połowy XIX wieku jest doskonałym przykładem osady fabrycznej z czytelnym podziałem na strefy mieszkalne i przemysłowe. Miasto nosi nazwę po Filipie de Girard, który kierował zakładami lniarskimi jako pierwszy dyrektor techniczny. Zakłady były fundamentalnym elementem życia miasta od jego powstania.
Właściciele fabryk, Karol August Dittrich oraz Karol Teodor Hielle, przyczynili się do poprawy warunków życia swoich pracowników, zapewniając im wyjątkową jak na owe czasy opiekę socjalną. W pracowniczych terenach znajdowały się mieszkania, szpitale, łaźnie oraz szkoły, co czyniło życie w Żyrardowie atrakcyjnym dla robotników.
Miasto zostało przedstawione na Wystawie Światowej w Paryżu w 1900 roku jako wzorcowe, łącząc fabryki z publicznymi budynkami i domami jednorodzinnymi. Obejmuje jedyny taki zespół urbanistyczny w Europie, zachowany w całości, z przełomu XIX i XX wieku, który został wpisany na listę zabytków.
Obecnie, na obszarze 70 hektarów znajduje się ponad 170 budynków, a Żyrardów stara się o wpisanie na listę dziedzictwa kulturowego UNESCO.
W 2007 roku rozpoczęto przebudowę Nowej Przędzalni na budynek mieszkalno-usługowy, planując stworzenie 173 loftów oraz 28 apartamentów typu penthouse. Konieczność modernizacji była niezbędna po ogłoszeniu przez dewelopera Green Development sp. z o.o. upadłości likwidacyjnej w 2012 roku.
W ramach procedury upadłości, podjęto decyzję o wydzieleniu nieruchomości z majątku działalności dewelopera, a zgromadzenie nabywców lokali zyskało możliwość dokończenia inwestycji. Prawne zmagania pomiędzy klientami a deweloperami trwały do września 2015 roku, przynosząc efekty w postaci zawarcia układu, który umożliwił wznowienie prac budowlanych przez nową kadrę kierowniczą spółki Green Development.
Przypisy
- artykuł na portalu bankier.pl z dnia 22.08.2014 r.
- informacja na stronie kancelarii prawnej Zimmerman i Wspólnicy Sp.K..
Pozostałe obiekty w kategorii "Inne obiekty":
Żyrardów (stacja kolejowa) | Biblioteka Fabryczna w Żyrardowie | Muzeum Mazowsza Zachodniego w Żyrardowie | Puszcza Wiskicka | Żyrardowianka Żyrardów | Muzeum Lniarstwa im. Filipa de Girarda w Żyrardowie | Park im. Karola Augusta Dittricha w Żyrardowie | Galeria Dekada w Żyrardowie | Stara Przędzalnia w ŻyrardowieOceń: Nowa Przędzalnia (Lofty de Girarda)